Jak powstała Chata Kawuloka?
Chata kawuloka
Dom, w którym zatrzymał się czas
Stary drewniany dom z 1863 r. pełen jest dawnych sprzętów gospodarstwa domowego i narzędzi, jakich w swym warsztacie używał Kawulok. W autentyczny sposób oddaje warunki, w jakich żyli mieszkańcy Istebnej w drugiej połowie XIX w. Niegdyś należał on do wybitnego folklorysty, wykonawcy instrumentów ludowych, muzyka, wyróżnionego nagrodą im. Oskara Kolberga – Jana Kawuloka. Chata była miejscem jego życia i pracy, tu też postanowił stworzyć izbę regionalną, dom-muzeum, który pozwoliłby „zatrzymać czas”. Mimo, że w roku 1976 Jan Kawulok zmarł, to jego Kurna Chata nadal żyje opowieścią o dawnych czasach i góralską muzyką. Niegdyś dzięki jego córce Zuzannie, dziś dzięki młodemu kustoszowi – Januszowi Macoszkowi możemy to miejsce odwiedzać i wysłuchać gawędy, gry na instrumentach pasterskich, a także uczestniczyć w organizowanych dla grup warsztatach.
ZARYS HISTORYCZNY TWÓRCZOŚCI RODZINY Kawulok
Założyciel izby- Jan Kawulok
Jan Kawulok urodził się 20 września 1899 roku w Istebnej na Stecówce jako trzeci syn w ośmiodzietnej rodzinie. Jego rodzinny dom, położony w osamotnieniu wśród lasów i pól, zapewniał mu bliski kontakt z naturą. Od najmłodszych lat pomagał w gospodarstwie, pasąc krowy i konie, a jedyne chwile wolne spędzał w szkole oraz na wyprawach do lasu na grzyby i jagody. Ojciec, dostrzegając trudności związane z odległością szkoły, starał się o jej założenie bliżej domu. Dzięki jego staraniom udało się otworzyć szkołę w Mlaskawce.
Jan uczęszczał do szkoły do czternastego roku życia, ale wybuch I wojny światowej przerwał jego naukę. W rodzinie Kawuloków istniało silne przywiązanie do muzyki, zwłaszcza u ojca i babci, co wpłynęło na Jana, który od dziecka miał kontakt z muzyką. W wieku 14 lat skonstruował własne skrzypce, które choć prymitywne, pozwalały mu na grę.
Jako cieśla i stolarz w warsztacie ojca zdobywał umiejętności, które później okazały się cenne. Po odbyciu służby wojskowej wyjechał do Francji, gdzie pracował w kopalni. Tęsknota za rodziną i górami skłoniła go jednak do powrotu. W 1931 roku ożenił się z Franciszką Legierską i osiedlił się na jej gospodarstwie w Wojtosza. Po ślubie zrezygnował z grania na gajdach, obawiając się wpływu alkoholu, lecz w 1955 roku powrócił do muzyki na zaproszenie Zespołu Regionalnego Koniaków. W tym samym roku w jego domu rodzinnym założono izbę regionalną, gdzie prezentował swoje dzieła i twórczość.
Jan Kawulok zmarł 13 maja 1976 roku na niewydolność krążeniową podczas pracy w lesie, gdzie przygotowywał drewno na instrumenty. Jego życie i działalność pozostawiły trwały ślad w lokalnej kulturze muzycznej.
